Mikâil Bayram, kulvar dışı bir tarihçi ve akademisyen. Günümüz şehir menkıbecilerinin ifadesiyle ezber bozan ve büyük resme dikkat çeken bir isim.
Bir nevi arkaik dönemlerden günümüze tevarüs etmiş ve elan ayakta duran putların yıkıcısı, bir put kıran.
Öyle ki alışkın olunan bütün parametreleri, hükümleri, çok bilinen, çok bilindiği için çok doğru kabul edilen yargıları paramparça ediyor.
Mikâil Bayram’la yapılan bu nehir söyleşi kitabı aynı zamanda asap bozan bir iklime sahip. Günümüz Türk insanının miti hâline gelmiş pek çok hadise, ikonlaştırılmış isimler hakkında, pek çok aykırı tez Mikâil Bayram’ın aynasında sıradanlaşıyor.
Alegorik anlatımlara, bilindik söylemlere, tarihî belgelerle itiraz eden Mikâil Bayram cehaletin zihnimize sirayet eden perdesini aralamaya çalışıyor.
Hemen herkesi cehaletle suçlayanları kendi terazisinde kuyumcu hassasiyetiyle tartarak her türlü aidiyetten, bağnazlıktan ve tutuculuktan vareste bir zihinle bize yeni kapılar açıyor.
Kategori | : |
Nehir Söyleşi |
Cilt Türü | : | Karton Kapak |
Basım Tarihi | : | 2020 |
Basım Yeri | : | Ankara |
Baskı Sayısı | : | 2 |
Ebat | : | 13.5X19.5 |
Dil | : | Türkçe |
Kağıt Türü | : | 60 gr. Kitap Kağıdı |
Sayfa Sayısı | : | 520 |
Barkod | : | 9786051216676 |
ISBN | : | 978-605-121-667-6 |
1940 yılında Saray / Van’da
dünyaya geldi. İlkokulu doğduğu ilçede, ortaokulu Özalp’ta okudu. Van Atatürk
Lisesi (1961), Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi (1966) mezunudur.
Ortaokul ve lise öğrenciliği yıllarında Van civarındaki medreselere de devam
etti. İlâhiyat Fakültesinde okuduğu yıllarda da bu alandaki çalışmalarını
geliştirdi.
Fakülteden mezun olurken
‘Zerdüşt ve Avestası’ adlı lisans tezini verdi. Aynı yıl Adana Kız Lisesi’nde
din bilgisi öğretmeni olarak çalışma hayatına başladı. 1968 yılında Millî
Eğitim Bakanlığınca açılmış olan sınavı kazanarak Konya Yüksek İslâm
Enstitüsüne (SÜ İlâhiyat Fakültesi) Fars Dili ve Edebiyatı öğretim görevlisi
olarak atandı. Bu görevde iken bir yıllığına Arap dili ve edebiyatı alanında
ihtisas için Bağdat’a gönderildi. Bağdat Edebiyat Fakültesinden uzmanlık
sertifikası aldı. Bu arada “Konya Yusuf Ağa Kütüphanesinde Bulunan Farsça El
Yazması Eserler” adlı tezini vererek yüksek lisans çalışmasını tamamladı.
1973’te askerliğini
bitirince üç yıl Kayseri ve üç yıl da Bursa İlâhiyat Fakültelerinde Fars dili
ve edebiyatı dersleri yanında, İslâm tarihi derslerini okuttu. Bu dönemlerde İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap Fars Filolojisinde “Şeyh Nasiru’ddin
Mahmud El-Hoyi’nin (Ahi Evren) Hayatı, Çevresi ve Eserleri” adlı doktora tezini
tamamlayarak, 1975 yılında doktor unvanını aldı.
1979 yılında Selçuk Üniversitesi
İlâhiyat Fakültesine, bir yıl sonra da aynı üniversitenin Fen-Edebiyat
Fakültesi Tarih Bölümüne öğretim görevlisi olarak atandı. Bu dönemde iki yıl
süreyle Kültür Bakanlığının “Türkiye Yazma Eserler Toplu Kataloğu”
çalışmalarına katıldı. Yine bu dönemde İslâm Konferansı Teşkilatı (IRCICA)
temsilcisi olarak Konya ve çevresindeki kütüphanelerde bulunan tabiat
ilimlerine dair el yazması eserlerin kataloğunu hazırladı. Bu çalışmasından
dolayı bir takdir belgesini almaya hak kazandı. 1990 yılında doçent oldu ve
görevli bulunduğu fakültenin Tarih Bölümü Ortaçağ Tarihi öğretim üyeliğine
getirildi. 1996 yılında profesör unvanını aldı. Selçuk Üniversitesi Fen
Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü başkanı olarak görevini sürdürdü.
Eski şiir geleneğine
uyarak Sarayî mahlasıyla Azerbaycan Türkçesi, Farsça ve Anadolu Türkçesiyle
yazdığı kasideler, gazeller, rubaîler ve mesnevîlerden oluşan bir divanı
yayımlandı. Makaleleri, 1981 yılından itibaren Hareket, Hak Söz, SÜ Selçuklu
Araştırmaları, SÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, SÜ Selçuklu Araştırmaları
Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları, Belleten, Osmanlı Araştırmaları, Cem, Tarih
ve Toplum, Türk Araştırmaları, İran Mecelle-i Maarif dergilerinde yayınlandı.
Yüzden fazla bilimsel toplantı, kongre, seminer ve sempozyuma bildiriler
sunarak katıldı. Yurt içi ve yurt dışı pek çok kurum ve kuruluştan 50 civarında
takdirname, plaket ve başarı belgeleri aldı.
Arapça, Farsça, Pehlevice
ve Kürtçe bilen Prof. Bayram’ın, “Tarihin Kuyumcusu” isimli söyleşi
kitabı 2020 yılında yayınlandı. Mehmet Akif Koç’un 2020 yılında kendisiyle gerçekleştirdiği
nehir söyleşi kitapları “Mikail Bayram’ın Aynasında 99 İsim” ve “Mikail
Bayram’ın Aynasında 99 Kavram” başlıkları altında iki ayrı eser olarak
Elips Kitap tarafından yayınlanacak.
A. Telif Eserleri:
1. Konya Yusuf Ağa
Kütüphanesindeki Farsça Yazma Eserler Kataloğu, Konya 1971.
2. Fatma Bacı ve
Bâcıyân-ı Rûm (Anadolu Bacıları Teşkilâtı), Damla Ofset Matbaacılık, Konya 1987.
3. Ahi Evran ve Ahi
Teşkilâtının Kuruluşu, Damla Matbaacılık, Konya 1991.
4. Şeyh Evhadü-din Hâmid
el-Kirmânî ve Evhadiyye Tarikatı, Damla Matbaacılık, Konya 1993
5. Fil Olayının Mahiyeti
(Fil Suresinin Yeni Bir Yorumu), Fecir Yay., Ankara 1996.
6. Tarihin Işığında
Nasreddin Hoca ve Ahi Evran, Bayrak Matbaası, İstanbul 2001.
7. Türkiye Selçukluları
Üzerine Araştırmalar, Kömen Yay., Konya 2003.
8. Destursuz Bağdan Üzüm
Yiyenler, Kömen Yay., Konya 2004.
9. Sosyal ve Siyasî
Boyutlarıyla Ahi Evran-Mevlânâ Mücadelesi, Konya 2005.
10. Selçuklular Zamanında
Konya’da Dinî ve Fikrî Hareketler, Nüve Kültür Merkezi Yay., İstanbul 2008.
11. Danişmentoğulları
Devleti’nin Bilimsel ve Kültürel Mirası, Konya 2009.
12. İslâm İnkılâbının
Programı (Ebu’l Âlâ Mevdudi), İstanbul 1968.
13. Ahi Evran, Tasavvufi
Düşüncenin Esasları, TDV Yay., Ankara, 1995.
14. Ahi Evran, İmanın Boyutları
(Metâli’ü’l-îman), Damla Ofset Matbaacılık, Konya 1996.
15. İbn Teymiye, Hüseyin
b. Mansur el-Hallac, Damla Ofset, Konya 2003.
16. Şeyh Evhadü-din Hâmid
el-Kirmânî ve Menakıb-nâmesi, Kardelen Yay., İstanbul 2005.